Πολλοί έχουμε κάτι να μάθουμε χαρτογραφώντας την ιατρική σεξολογία.

Στο ερώτημα τι είναι η σεξολογία,εύκολα θα απαντούσε κάποιος ότι είναι ο κλάδος εκείνος της επιστήμης που ασχολείται με την σεξουαλική συμπεριφορά/έκφραση του ανθρώπου.Κι επειδή το σέξ (sex) είναι ένας λατινογενής όρος (sexus=φυλο) ,σε περισσότερο ελληνική περιγραφή θα λέγαμε ότι η σεξολογία έχει σαν αντικείμενο την διαφυλική έκφραση και συμπεριφορά του ανθρώπου.Με άλλα λόγια την πορεία και εξέλιξη του ατόμου μέσα στα πλαίσια του φύλου του.
Το φύλο όμως δεν είναι μια μονοδιάστατη έννοια.Καθορίζεται και αποκτά υπόσταση τόσο απ την βιολογία (φυλετικός γονότυπος και πρωτογενή και δευτερογενή χαρακτηριστικά φύλου) η οποία όμως συνυφαίνεται στο πέρας του χρόνου με την ψυχική ανάπτυξη και ωρίμανση του οργανισμού ώστε πολύ εύστοχα να χρησιμοποιούμε τον όρο ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη απ τους πρώτους μήνες της ζωής του ανθρώπου και τελικά όλο αυτό το οικοδόμημα ενσαρκώνεται και οντοποιείται στο κοινωνικό του περιβάλλον.

Έτσι ενώ σε άλλες ειδικότητες υγείας ο ειδικός διαχειρίζεται συνιστώσες που αφορούν ένα μίγμα οργανικής και ψυχικής παθολογίας έχοντας την κοινωνική παράμετρο σαν μια σημαντική μεν αλλά κατα κάποιο τρόπο δευτερεύουσα σε ιεράρχηση (αν μιλάμε για οργανική παθολογία) ή σαν μια συνιστώσα της ευρύτερης συμπτωματολογίας του ατόμου που θα αποκατασταθεί καθώς ο ειδικός ασχολείται με το πυρηνικό πρόβλημα του ασθενούς που ανακλάται και σε αυτήν την παράμετρο (αν μιλάμε για την ψυχοπαθολογία), στη σεξολογία το κοινωνικό σκέλος είναι πολύ μεγαλύτερης σημασίας μιας και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα προβλήματα που έχει να διαχειριστεί ο ειδικός αφορούν έναν οργανισμό δυο ανθρώπων (σχέση) που εκτός απο δυο βιολογικές και ψυχικές οντότητες αποτελούν μαζί και έναν θεμελιώδη κοινωνικό οργανισμό,ένα κοινωνικό κύτταρο.Τα θεμέλια κοινωνικοποίησης που φέρει το άτομο αλλά και οι δυναμικές που αναπτύσονται στα πλαίσια τόσο της διαφυλικής όσο και της ευρύτερης κοινωνικής αλληλεπίδρασης του ,είναι υλικά απαραίτητα στην διαγνωστική προσέγγιση και στην θεραπευτική διεργασία του ειδικού σεξολόγου.

Μετά απ την παραπάνω επισήμανση για το που διαφοροποιείται ή για την ακρίβεια πως εστιάζεται η σεξολογία στον άνθρωπο,μπορούμε να επιχειρήσουμε και την χαρτογράφηση της.Οι διαταραχές της σεξουαλικής λειτουργίας είναι θα λέγαμε η μητρόπολη της σεξολογίας ,με την έννοια ότι γι αυτές συνήθως ζητάει κάποιος τη βοηθεία του ειδικού.Σε προηγούμενα θέματα του blog αναφέρθηκα στις φάσεις που προσδιρίζουν τον σεξουαλικό κύκλο βάση του μοντέλου DEOR που είναι το εύρυτερα αποδεκτό μοντέλο στους κόλπους της σεξολογίας.Κατ'αυτό λοιπόν η σεξουαλική απάντηση ξεκινάει με την φάση της επιθυμίας (Desire phase) συνεχίζεται με την φάση της διέγερσης (Excitation phase),του οργασμού (Orgasmic phase) και της λύσης (Resolution phase).Το μοντέλο αυτό δεν είναι ούτε τόσο ακριβές σαν ιεράρχηση,ούτε τόσο πλήρες και φυσικά ακόμα αποτελεί αντικείμενο για περαιτέρω επεξεργασία.Βοηθάει όμως στο να κατηγοριοποιήσουμε τις συνήθεις σεξουαλικές δυσλειτουργίες/διαταραχές κάπως πιο οργανωμένα.Έτσι έχουμε τις διαταραχές επιθυμίας είτε αφορούν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, είτε αποστροφή είτε την ακόμα πιο σπάνια μορφή της υπερβολικής σεξουαλικής επιθυμίας. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει τις διαταραχές σεξουαλικής διέγερσης που στον μέν άντρα τα πράγματα εδώ είναι λίγο πιο ξεκάθαρα και βρίσκονται κάτω απ την ομπρέλα του όρου στυτική δυσλειτουργία,στη γυναίκα όμως η ομάδα αυτή δεν είναι τόσο ξεκάθαρη αφου η απουσία κολπικής εφύγρανσης και λοιπών σωματικών μεταβολών (αιδοιοκολπικών και μη) βρίσκονται σε μια άρρικτη συνέχεια με τις υπόλοιπες φάσεις,συνυπάρχει εντονότερη και η νοητική διέγερση που συνδράμει στο τελικό ηδονικό αποτέλεσμα και έτσι οι διαταραχές αυτές μπορεί να συνυπάρχουν ή να αλληλεπικαλύπτονται απ τις διαταραχές επιθυμίας και κυρίως διαταραχές οργασμού.Οι διαταραχές οργασμού μπορεί να αφορούν το φάσμα ανεσταλμένου οργασμού που δείχνει να αφορά περισσότερο τις γυναίκες ωστόσο όπως έχω αναφέρει και σε άλλες θέσεις ο γυναικείος οργασμός δεν είναι πλήρως αποσαφηνισμένος επιστημονικά,δεν ξέρουμε πολλά γι αυτόν, μπούσουλας μας είναι ο ανδρικός οργασμός (συνοδά φαινόμενα εκσπερμάτισης) και ενδεχομένως αυτό το ευρύτερα θολό κλίμα να μεταφέρεται και στη γυναίκα σαν βιωματικό οργασμικό έλλειμα.
Στον άντρα η αντίστοιχη ομάδα διαταραχών εκδηλώνεται είτε σαν πρόωρη εκσπερμάτιση,είτε σαν καθυστερημένη (όψιμη) εκσπερμάτιση και μέσα σε αυτήν την ομάδα μπορούμε να εντάξουμε και την παλίνδρομη εκσπερμάτιση.Τέλος έχουμε μια ομάδα διαταραχών που ο πόνος πρωταγωνιστεί και γι αυτό και λέγονται διαταραχές σεξουαλικού πόνου. Εδώ υπάγεται η δυσπαρεύνεια (πόνος κατα την συνουσία που αφορά κυρίως τις γυναίκες) και ο κολπικός σπασμός (ακούσιο μυϊκό "σφράγισμα" του κατώτερου τριτημορίου του κόλπου που αποτρέπει την είσοδο του πέους σε αυτόν). Τέλος οι παραφιλίες είναι αντικείμενο επίσης του ειδικού σεξολόγου όχι μόνο σαν θεραπευτική μεμονονωμένων περιπτώσεων όσο και στα πλαίσια ενός ευρύτερου σχεδιασμού πρόοληψης καταστάσεων που θα μπορούσαν να υποβοηθήσουν την ανάπτυξη τέτοιων συμπεριφορών.


Μια ομάδα νοσημάτων που οφείλει να είναι μέσα στον γνωστικό κορμό του σεξολόγου και που τον συνδέεουν με πάρα πολλές άλλες ειδικότητες της ιατρικής ,είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Ο ειδικός σεξολόγος σαφέστατα θα μπορούσε να έχει διαγνωστική αλλά και θεραπευτική αξιοποίηση σε αυτά τα νοσήματα όμως θα μπορούσε ακόμα περισσότερο να αξιοποιηθεί απο μηχανισμούς πρόοληψης κυρίως σε ότι αφορά το κομμάτι της ενημέρωσης γύρω απο αυτά.Εδώ ανοίγω μια παρένθεση για μια πονεμένη ιστορία.Φορτώνουμε τα κεφάλια των παιδιών μας,αργότερα εφήβων και τελικά ενηλίκων με ένα σωρό απο γνώσεις που είτε σε κάποιο σημείο της εκπαίδευσης τους τις αποχωρίζονται καθώς ειδικεύονται σε κάτι,είτε σε κάποιο σημείο της εκπαίδευσης τους τις ξανασυναντούν και εκπαιδεύονται σε αυτές πιο ολοκληρωμένα.Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των γνώσεων αφορούν εφόδια για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία.Πέρα όμως απ την ειδίκευση και το επάγγελμα που καλύπτουν ένα σοβαρό κομμάτι της ζωής τους,αλλά ένα κομμάτι πάντως, υπάρχει και το θέμα της υγείας που είναι όλη τους η ζωή.Η πολιτεία κάποτε θα πρέπει να δεί πιο υπεύθυνα το ζήτημα της δια βίου κατάρτισης πάνω σε θέματα υγείας,σημαντικό κεφάλαιο των οποίων αποτελεί και η διαφυλική αγωγή.Συχνά σκοντάφτει ο σχεδιασμός αυτού του εκπαιδευτικού σκέλους πάνω σε λεπτομέρειες ή υποβαθμίζεται κατα την υλοποίηση του ανακλώντας έτσι τα δικά μας εμπειρικά μας ελλείματα πάνω στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση μας.Το με ποιά μορφή θα μεταφέρεται στα παιδιά- εφήβους είναι ένα θέμα που αφορά τους παιδαγωγούς ,όπως επίσης και η διδασκαλία του αυτή καθ'αυτή είναι θέμα παιδαγωγών.Η κατάρτηση όμως των παιδαγωγών πάνω στο αντικείμενο του μαθήματος αυτού είναι υπόθεση που αγγίζει την ιατρική κοινότητα και φυσικά και τον ειδικό σεξολόγο.

Τελειώνοντας για άλλη μια φορά θέλω να υπενθυμίσω ότι το σέξ είναι μια όψη της ίδιας της σχέσης δυο ανθρώπων,του σχηματισμού εκείνου δηλαδή που εκτός απο κοινωνικές,οικογενειακές και ενδεχομένως και βιοποριστικές επιταγές ...πάνω απ όλα διασφαλίζει την συναισθηματική μας πληρότητα που είναι άλλοστε βασικός δείκτης της ψυχικής μας ισορροπίας.Αυτό διαφοροποιεί την υπόσχεση που δίνει ο ερωτευμένος σε σχέση με υποσχέσεις που δίνει μέσα απο άλλους ρόλους. Αυθαίρετα λοιπόν αφιερώνω την ημέρα αυτή στην αναζητούμενη συναισθηματική πληρότητα και στα πλαίσια αυτής εύχομαι χρόνια πολλά, όπου κι αν βρίσκεται αυτή για τον καθένα.Δεν υπάρχουν πιο αληθινές υποσχέσεις απο εκείνες που γίνονται με την προσδοκία ή την γεύση της συναισθηματικής πληρότητας.Χρόνια πολλά σε αυτήν την προσδοκία ή γεύση λοιπόν.Το τραγούδι αυτό το επιλέγω ακριβώς γιατί με αυτό το νόημα γράφτηκε το θέμα αυτό.Όλοι έχουμε να μάθουμε κάτι και συνεχώς μαθαίνουμε,είτε αυτό αφορά την ίδια την επιστήμη είτε τη μάθηση που είναι αποτέλεσμα της εμπειρίας μας μέσα απ τις ίδιες τις σχέσεις μας.