Στο προηγούμενο θέμα αναφέρθηκα στην σχέση έρωτα-μίσους.Μια σχέση που εννοολογικά μοιάζει ανταγωνιστική (συγκρουσιακή) αφού ο έρωτας συνδέει και το μίσος χωρίζει,στην πράξη όμως μπορεί να συνδέονται σε μια σχέση συνεργασίας όπου το ένα εξυπηρετεί το άλλο.Σε αυτήν την περίπτωση χρέη υπηρέτη εκτελεί το μίσος ενώ αυτός που το χρησιμοποιεί και "εξυπηρετείται" είναι ο έρωτας.Τελιώνοντας έκανα λόγο για την γλυκιά μέθη του έρωτα κι ακριβώς με αυτό θα ασχοληθώ εδώ.
Ξεκινώντας απ τον τίτλο που επέλεξα αξίζει να δώσω κάποιες διευκρινήσεις.Νέκταρ είναι αφ ενός ο χυμός των λουλουδιών που ρουφούν οι μέλισσες και παράγουν μέλι αφ'ετέρου όμως ήταν και το νόστιμο ποτό των θεών του Ολύμπου που μαζί με την αμβροσία τους χάριζε αθανασία.(Ετυμολογικά η λέξη νέκταρ προέρχεται απ την αρχαιοελληνική ρίζα νεκ*- που παρήγαγε λέξεις σχετικές με τον θάνατο όπως ας πούμε νέκυς=νεκρός και την κατάληξη ταρ*- που προέρχεται απ το σανσκριτικό tarati που σημαίνει διαπερνώ και άρα και νικώ.Το νέκταρ λοιπόν αφορά την νίκη απέναντι στον θάνατο,την αθανασία).Πάντρεψα τον έρωτα με το νέκταρ τόσο υποννοώντας την γλυκύτητα αυτού του συναισθήματος (ηδύς=γλυκός και απο εκεί προέρχεται και η λέξη ηδονή) αλλά ταυτόχρονα προσδιορίζοντας και για ποιόν έρωτα θα μιλήσω.Τον ζωντανό-σφύζοντα έρωτα που βιωματικά είναι άφθαρτος (άρα αθάνατος) ή τουλάχιστον παρατεταμένος ενώ όταν γνωρίζει την καλύτερη δυνατή εξέλιξη του,μπορεί να οδηγήσει και σε πραγματική αθανασία μέσω των απογόνων που θα φέρει.
Λίγο πολύ όλοι αμφισβητούμε και ακόμα περισσότερο απορρίπτουμε το ενδεχόμενο ενός μεγάλου έρωτα που θα μας προσήλωνε σε έναν μονογαμικό ορίζοντα.Η σεξουαλική ελευθεριότητα είναι δεδομένη,οι διαθέσιμες ευκαιρίες επίσης πολλές και για τα δυο φύλα και εν πάση περιπτώση η ικανοποίηση της γενετήσιας ορμής δεν προυποθέτει πλέον τελετουργίες και επισημοποιήσεις δέσμευσης (αρραβώνες,γάμος) που μερικές δεκαετίες πρίν ήταν κάτι σαν καθεστώς.Απ την άλλη πλευρά οι συνθήκες ζωής συνεχώς επιφορτίζονται με όλο και περισσότερο στρές-ανασφάλεια-αβεβαιότητα,πράγμα που επιρρεάζει τη σεξουαλική μας ζωή ποικιλοτρόπως και μάλλον αρνητικά.Οι ιλιγγιώδεις ταχύτητες με τις οποίες τρέχει η εποχή μας θέτει σε ανάλογες επιταχύνσεις και την ερωτική μας έκφραση και σε συνδυασμό με τις διαθέσιμες ευκαιρίες,πολλές φορές μετατρέπουν το σέξ σε ένα καταναλωτικό υποκατάστατο, κάτι σαν shopping therapy δηλαδή.Αυτό με τη σειρά του λειτουργεί αρνητικά στην ποιότητα, διάρκεια και τελικά επάρκεια της ηδονής που απολαμβάνουμε.Έτσι ενώ θα περίμενε κανείς να ζούμε σε έναν ερωτικό (ηδονικά) παράδεισο όλα δείχνουν ότι πετυχαίνουμε κάτι λιγότερο, ίσως και πολύ λιγότερο,απο αυτό.Κοινωνικοί,ψυχολογικοί και οργανικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν σε αυτή την ηδονική "παρακμή" όμως και αυτή με την σειρά της επιδεινώνει τους παραπάνω παράγοντες.
Το ευρηματικό (αυθόρμητο) φλέρτ,ο ερωτικός λόγος τείνουν προς εξαφάνιση λόγο μιας διάθεσης απλοποίησης εώς και υπεραπλούστευσης της σύνθετα φορτισμένης ζωής μας.Τόσο το φλέρτ όσο και ο ερωτικό λόγος καταχωρήθηκαν μέσα μας σαν παλαιομοδίτικα τελετουργικά που εν ονόματι της εξέλιξης μας θα έπρεπε να τα ξεπεράσουμε.Αυτές οι απουσίες κάνουν φτωχότερα τόσο το foreplay (προκαταρκτικά) όσο και το afterplay (οτι ακολουθεί τον οργασμό) που αρθροιζόμενα με τον οργασμό συνθέτουν την ερωτική απόλαυση.Με άλλα λόγια η "παλαιομοδίτικη" ερωτοτροπία δεν είναι εν τέλει μια τυπικότητα,μια περιττή τελετουργία,αλλά έχει ουσιαστική συμμετοχή στην ευρύτερη ερωτική ικανοποίηση μας και μέσω αυτής στην ψυχοσυναισθηματική μας ολοκλήρωση.
Σε προηγούμενα κείμενα μου έχω αναφερθεί αναλυτικά στις διάφορες φάσεις του σεξουαλικού κύκλου.Υπενθυμίζω λοιπόν ότι σύμφωνα με το μοντέλο των Master & Johnson και την τροποποίηση που δέχτηκε απ την H.Kaplan,διακρίνονται 4 στάδια σωματικών και ψυχικών μεταβολών κατα την διάρκεια της σεξουαλικής συνεύρεσης.Αυτά είναι : 1) η επιθυμία, 2)η διέγερση,3)ο οργασμός και 4)η χαλάρωση.Άν θυμηθούμε και την γραφική παράσταση που αποτυπώνει την εξέλιξη των φάσεων αυτών,αυτό που παρατηρούμε είναι ότι απ την φάση της επιθυμίας εώς και τον οργασμό έχουμε μια καμπύλη με ανοδική κατεύθυνση που αντιστοιχεί σε μια αυξανόμενη σεξουαλική ένταση.Πιο απλά το ζευγάρι μοιάζει να ανεβαίνει σε μια σκάλα ηδονής που κάθε σκαλοπάτι της είναι πιο ηδονογόνο σε σχέση με το προηγούμενο.Η μετάβαση της διέγερσης στον οργασμό γίνεται μέσα απο μια ενδιάμεση φάση ,την φάση του plateau ή οροπεδίου.Μετά το plateau,στο μέν άντρα έχουμε μια απότομη ηδονική κορύφωση που αντιστοιχεί στον οργασμό ενώ στην γυναίκα ο οργασμός μπορεί να πάρει περισσότερες μορφές είτε απο μικρές διακυμάνσεις πάνω απ το plateau είτε με μια κορύφωση ανάλογη με αυτήν του άντρα και φυσικά και με περισσότερες της μια κορυφώσεις (πολυοργασμικότητα). Για να το συνδέσω με το παράδειγμα της σκάλας στο οποίο αναφέρθηκα πρίν,μοιάζει σε κάποιο σημείο καθώς ανεβαίνουν την σκάλα ηδονής να φτάνουν και οι δυο σε έναν υψηλό όροφο (plateau).Απο εκεί και πέρα ο άντρας συνεχίζει να ανεβαίνει πιο ψηλά με άλλη σκάλα ενώ η γυναίκα είτε ακολουθεί μια ανάλογη σκάλα με αυτήν του άντρα,είτε ανεβοκατεβαίνει σε "μικρότερα" υψώματα που διαθέτει ο όροφος εκείνος ή και συνεχίζει να ανεβαίνει σε όλο και περισσότερες σκάλες και άρα σε υψηλότερους ορόφους.Δεν χρειάζεται να τυποποιήσουμε τον οργασμό στην γυναίκα αφου είναι κάτι που μπορεί να εξελίσσεται διαφορετικά είτε απο γυναίκα σε γυναίκα,είτε και στην ίδια γυναίκα στις διάφορες συνεύρεσεις της.Πρακτικά όποια πορεία κι αν "επιλέξει" ο οργανισμός της μετά το plateau,όποια σκάλα και αν συνεχίσει να ανεβαίνει είτε σωματικά είτε ψυχικά,είναι οργασμός.Το μόνο που αρκεί είναι να "επιτραπεί" στον οργανισμό της να κάνει ελεύθερα την επιλογή του.Μετά τον οργασμό ακολουθεί μια τσουλήθρα,πιο απότομη για τον άντρα ή λιγότερο απότομη για την γυναίκα (με περισσότερα ενδιάμεσα επίπεδα) και έτσι η σεξουαλική ένταση κατεβαίνει προς το σημείο απ το οποίο ξεκίνησε.Αυτή είναι η φάση της χαλάρωσης.Το ότι μειώνεται η σεξουαλική ένταση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τελιώνει η ερωτική αλληλεπίδραση ή ότι δεν είναι δυνατόν να ακολουθήσει κι άλλος ή κι άλλοι σεξουαλικοί κύκλοι.
Η διέγερση,το ανέβασμα δηλαδή στην σκάλα που οδηγεί στο plateau,είναι αποτέλεσμα του σεξουαλικού/ερωτικού ερεθισμού που δέχεται το άτομο σε συνδυασμό με την αναστολή των παραγόντων εκείνων που θα τον οδηγούσαν σε "λαχάνιασμα" και διακοπή ή αναβολή της ηδονικής ανύψωσης του.Για παράδειγμα ,το στρές δρά ανασταλτικά στην σεξουαλική διέγερση.Το φλέρτ,ο ερωτικός λόγος και το επακόλουθο foreplay λειτουργούν ευνοϊκά στην διέγερση αφού εμπλουτίζουν με περισσότερα ερεθίσματα την ερωτική αλληλεπίδραση ενώ ταυτόχρονα παράγουν και ένα κλίμα όπου το στρές ελαχιστοποιείται.Αυτή η βιωματική ερωτική προετοιμασία είναι σημαντική και για τους δυο αφού διασφαλίζει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για το ανέβασμα στη σκάλα της απόλαυσης.Αυτός που φλερτάρει,αυτός που αρθρώνει τον ερωτικό λόγο έχει γεμίσει πρώτα ο ίδιος απ την παρουσία της γυναίκας που τον ενδιαφέρει και δεν κάνει τίποτα άλλο απ το να εξωτερικεύει και να αναπαράγει αυτό του το "γέμισμα".Η εξωτερίκευση αυτής της εσωτερικής πληρότητας (με λέξεις και με πράξεις) προσφέρει στο θηλυκό μια μεγαλύτερη ποικιλία ερεθισμάτων ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος αναπαράγοντας αυτό που ήδη βιώνει μέσα του,αυξάνει και την δική του διεγερσιμότητα.
Το αυθόρμητο φλέρτ λοιπόν,ο εμπνευσμένος ερωτικός λόγος δεν είναι ούτε τεχνικές αλλά ούτε και φαινόμενα μονής κατεύθυνσης απο έναν αποστολέα προς έναν παραλήπτη.Αυτός που φλερτάρει έχει εμποτισθεί,θαμπωθεί,μαγευτεί απ το αντικείμενο του πόθου του.Βρίσκεται σε μια άλλη διάσταση συνειδητότητας όπου το κέντρο του κόσμου,η ύψιστη και μοναδική ομορφιά είναι η γυναίκα που τον γοήτευσε.Αυτήν την διάσταση αναπαριστά με το φλέρτ, αυτήν την διάσταση περιγράφει με τον ερωτικό λόγο προσκαλώντας το άτομο που ποθεί επίσης σε αυτήν τη διάσταση.Αυτή είναι η γλυκιά μέθη του έρωτα.Είναι εκείνη η διάσταση συνειδητότητας όπου η σημαντικότερη,σπουδαιότερη και μοναδική ύπαρξη στον κόσμο είναι το ερωτικό σου ταίρι.Όλα τα άλλα που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν κατασταλτικά ή διασπαστικά στο ανέβασμα στην σκάλα της ηδονής μοιάζουν ασήμαντα ή και εξαφανίζονται εντελώς.Οι κινήσεις αφιέρωσης,τα λόγια αφιέρωσης είναι το όχημα που μπορεί να οδηγήσει προς αυτήν ,την παράλληλη διάσταση.Σε έναν κόσμο όπου οι συνθήκες είναι οι ιδανικότερες για να ξεδιπλωθεί η ηδονή και να τυλίξει και τους δυο.Η παραμικρή σωματική επαφή,η κάθε επαφή απ το πρώτο άγγιγμα των χεριών,το πρώτο χάδι,το φιλί εώς και την ολοκλήρωση γίνονται πηγές άπλετης ευχαρίστησης ακριβώς γιατί κάθε σημείο του κορμιού της ανήκει στο απόλυτα ομορφότερο πλάσμα της διάστασης εκείνης.Το ερωτικό νέκταρ αναβλύζει απο κάθε κύτταρο αυτού του πλάσματος και όσο το πίνεις τόσο πιο πολύ μεθάς.Αυτό που άλλοτε εσύ,και που τώρα οι άλλοι κυνηγούν να βρούν μέσα στο πλήθος και την ποσότητα,βρίσκεται εκείνη τη στιγμή στην αγκαλιά σου και η εμπειρία αυτή δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο.Ακριβώς επειδή γίνεται πρότυπο στον ορίζοντα σου,το μονογαμικό σχήμα παύει να μοιάζει με φυλακή και γίνεται λύτρωση,γίνεται ένας παράδεισος.Αυτή η κατάσταση έκστασης δίνει στην οργασμική εμπειρία άλλη ένταση,άλλη ποιότητα,άλλη διάρκεια και τελικά άλλη προοπτική.
Παρότι στη βιοχημεία του έρωτα εμπλέκονται πολλές ουσίες (ορμόνες,νευροδιαβιβαστές κλπ) μια νευρο-ορμόνη μαγνητίζει ιδιαίτερα το ερευνητικό ενδιαφέρον.Πρόκειται για την ωκυτοκίνη,στην οποία έχω ξαναναφερθεί και σε προηγούμενα κείμενα.Η ωκυτοκίνη είναι ένα πεπτίδιο (μια μικρή πρωτεϊνη δηλαδή) που αποτελείται απο 9 αμινοξέα και παράγεται κατα κύριο λόγο στον υποθάλαμο (στον υπεροπτικό και παρακοιλιακό πυρήνα του).Απ τον υποθάλαμο φεύγει και αποθηκεύεται στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης (νευρουπόφυση) και μέσω των αγγείων που υπάρχουν εκεί απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος.Έτσι φτάνει και επιδρά σε περιφερικούς ιστούς.Η έρευνα υποστηρίζει ότι ένα μέρος της ωκυτοκίνης δεν απελευθερώνεται στο αίμα αλλά μέσω νευρωνικών διασυνδέσεων πηγαίνει σε επιδρά σε άλλα κέντρα του εγκεφάλου που διαθέτουν ειδικούς υποδοχείς γι αυτήν.(Για τους πιο ειδικούς αναφέρω ότι η ωκυτοκίνη δεν μπορεί να διέλθει απ τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και έτσι δεν μπορεί να φτάσει/επιστρέψει στο κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω της αιματικής κυκλοφορίας). Έτσι λοιπόν η ορμόνη αυτή έχει μια περιφερική δράση που την ασκεί μέσω της κυκλοφορίας της στο αίμα και μια κεντρική δράση που την ασκεί μέσω της κυκλοφορίας της στους νευρώνες του εγκεφάλου.Εκτός βέβαια απ τον υποθάλαμο,ωκυτοκίνη βρέθηκε να παράγεται και σε άλλες θέσεις όπως το ωχρό σωμάτιο και τον πλακούντα στη γυναίκα ή τα κύτταρα του Leydig στον όρχη του άντρα).
Άν προσπαθούσαμε να συνοψίσουμε την δράση της ωκυτοκίνης στην περιφέρεια θα λέγαμε ότι προκαλεί κυρίως μυϊκές συσπάσεις.Έτσι έχει πολύ μεγάλη σημασία στον τοκετό καθώς εντείνει τις μυικές συσπάσεις στην μήτρα και τον τράχηλο ή συστολές όπως έχουμε συνηθίσει να τις αποκαλούμε.Απο εκεί πήρε και το όνομα της καθώς ωκύς σημαίνει ταχύς και η κατάληξη -τοκίνη προέρχεται απ την λέξη τοκετός.Με παρόμοια δράση πάνω σε μυοεπιθηλιακά κύτταρα του μαστού,προάγει την γαλακτοφορία στη γυναίκα κατα την περίοδο του θηλασμού.Όμως και το σωματικό σκέλος του οργασμού σχετίζεται με μυϊκές συσπάσεις (τόσο στις γεννητικές δομές όσο και στο πυελικό έδαφος) φαίνεται η ωκυτοκίνη να διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο κατα την διάρκεια της διέγερσης και του οργασμού ενώ αναφέρονται και μελέτες που διαπίστωσαν αυξήσεις των επιπέδων ωκυτοκίνης του αίματος κατα την διάρκεια των φάσεων αυτών.
Εξίσου θεαματική είναι και η κεντρική δράση της ωκυτοκίνης σε ότι αφορά το αποτέλεσμα που έχει στην συμπεριφορά.Υποστηρίζεται ότι γενικά ευνοεί το δέσιμο ανάμεσα στους ανθρώπους είτε αυτό είναι ερωτικό,είτε κοινωνικό και κυρίως τον μητρικό δεσμό της μάνας προς το παιδί της.Σε περιορισμένες μελέτες βρέθηκε ότι ζευγάρια που είχαν μακροχρόνιες και δυνατές σχέσεις είχαν υψηλότερα επίπεδα ωκυτοκίνης σε σχέση με ζευγάρια με πιο περιστασιακές και χαλαρές σχέσεις.Υποστηρίζεται το ίδιο και για σχέσεις με έντονο το στοιχείο του ρομαντισμού όπου η ωκυτοκίνη φαίνεται να μειώνει και τα επίπεδα του στρές.Παρότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη υπάρχουν ερευνητικά ευρήματα που συνδέεουν την ωκυτοκίνη με δεσμούς εμπιστοσύνης,σύσφιξη σχέσεων και ελάττωση του κοινωνικού άγχους. Κάποιοι μάλιστα την βάφτισαν και σαν ορμόνη της αγάπης.
Σε καμμιά περίπτωση δεν θα ήθελα να εννοηθεί ότι η ωκυτοκίνη ή κάποιο άλλο μόριο ή μόρια είναι αυτό που αποκαλώ ερωτικό νέκταρ.Ωστόσο η ωκυτοκίνη δίνει και μια πιο απτή, πιο αντικειμενική γεφύρωση που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στο έντονο ερωτικό συναίσθημα και την ερωτική ηδονή.Κάνοντας λοιπόν λογοπαίγνιο θα μπορούσε να πεί κανείς ότι ο ρομαντισμός και το συναίσθημα έχουν και ουσία (πείτε την ωκυτοκίνη :-P) αλλά και παρουσία (εύοδωση και εμπλουτισμός της ερωτικής εμπειρίας).Ο ερωτικός λόγος και η συμπεριφορά του φλέρτ δεν είναι τελικά κάτι τόσο επιπόλαιο ή επιφανειακό αλλά παράγεται απο μια ευρύτερη κατάσταση η οποία διαρρέει όλο μας το σώμα και τελικά όλο μας το είναι.Αυτή η ευρύτερη και η ενδότερη κατάσταση του οργανισμού μας είναι που δίνει άλλη διάσταση στην ερωτική συνύπαρξη και απογειώνει αυτόν/αυτούς που την υφίστανται.Δεν υπάρχουν συνταγές λοιπόν,δεν χρειάζεται να παπαγαλίσουμε ατάκες ή να κοπιάρουμε κινήσεις φλέρτ απο άλλους. Αυτό που χρειάζεται είναι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πλημμυρίσει απο συναίσθημα. Συνέπεια αυτού του ερωτικού ξεχειλίσματος είναι η αυθόρμητη διαρροή ερωτικού λόγου απ το στόμα μας και φλέρτ/ερωτικών κινήσεων αφιέρωσης απ το σώμα μας.
Το ερωτικό νέκταρ είναι ότι μπορεί να συνδέσει δυο ανθρώπους κατ'αυτόν τον τρόπο. Πίσω απο αυτό το "ότι" κρύβονται πολλοί παράγοντες (βιολογικοί και ψυχολογιικοί) για τους οποίους έχουν διατυπωθεί πολλές υποθέσεις αλλά στο μεγαλύτερο τμήμα τους είναι αδιευκρίνιστοι.Με άλλα λόγια το ερωτικό νέκταρ δεν είναι δεδομένο σε κάθε ζευγάρωμα ούτε παράγεται κατόπιν προγραμματισμένης απόφασης μας.Έτσι λοιπόν η αδιάκριτη εναλλαγή συντρόφων δεν θα πρέπει να πιστώνεται στο ερωτικό νέκταρ αλλά σε κάτι άλλο που μπορεί να είναι κάτι σαν σφηνάκι και που ενίοτε αποδεικνύεται και "μπόμπα".Βασικότερη παράμετρος είναι η συναισθηματική απελευθέρωση του ατόμου και απο εκεί και πέρα το ταίρι εκείνο που θα τον πλημμυρίσει ερωτικά ώστε να απολαύσουν μαζί την γλυκιά μέθη.
Ξεκινώντας απ τον τίτλο που επέλεξα αξίζει να δώσω κάποιες διευκρινήσεις.Νέκταρ είναι αφ ενός ο χυμός των λουλουδιών που ρουφούν οι μέλισσες και παράγουν μέλι αφ'ετέρου όμως ήταν και το νόστιμο ποτό των θεών του Ολύμπου που μαζί με την αμβροσία τους χάριζε αθανασία.(Ετυμολογικά η λέξη νέκταρ προέρχεται απ την αρχαιοελληνική ρίζα νεκ*- που παρήγαγε λέξεις σχετικές με τον θάνατο όπως ας πούμε νέκυς=νεκρός και την κατάληξη ταρ*- που προέρχεται απ το σανσκριτικό tarati που σημαίνει διαπερνώ και άρα και νικώ.Το νέκταρ λοιπόν αφορά την νίκη απέναντι στον θάνατο,την αθανασία).Πάντρεψα τον έρωτα με το νέκταρ τόσο υποννοώντας την γλυκύτητα αυτού του συναισθήματος (ηδύς=γλυκός και απο εκεί προέρχεται και η λέξη ηδονή) αλλά ταυτόχρονα προσδιορίζοντας και για ποιόν έρωτα θα μιλήσω.Τον ζωντανό-σφύζοντα έρωτα που βιωματικά είναι άφθαρτος (άρα αθάνατος) ή τουλάχιστον παρατεταμένος ενώ όταν γνωρίζει την καλύτερη δυνατή εξέλιξη του,μπορεί να οδηγήσει και σε πραγματική αθανασία μέσω των απογόνων που θα φέρει.
Λίγο πολύ όλοι αμφισβητούμε και ακόμα περισσότερο απορρίπτουμε το ενδεχόμενο ενός μεγάλου έρωτα που θα μας προσήλωνε σε έναν μονογαμικό ορίζοντα.Η σεξουαλική ελευθεριότητα είναι δεδομένη,οι διαθέσιμες ευκαιρίες επίσης πολλές και για τα δυο φύλα και εν πάση περιπτώση η ικανοποίηση της γενετήσιας ορμής δεν προυποθέτει πλέον τελετουργίες και επισημοποιήσεις δέσμευσης (αρραβώνες,γάμος) που μερικές δεκαετίες πρίν ήταν κάτι σαν καθεστώς.Απ την άλλη πλευρά οι συνθήκες ζωής συνεχώς επιφορτίζονται με όλο και περισσότερο στρές-ανασφάλεια-αβεβαιότητα,πράγμα που επιρρεάζει τη σεξουαλική μας ζωή ποικιλοτρόπως και μάλλον αρνητικά.Οι ιλιγγιώδεις ταχύτητες με τις οποίες τρέχει η εποχή μας θέτει σε ανάλογες επιταχύνσεις και την ερωτική μας έκφραση και σε συνδυασμό με τις διαθέσιμες ευκαιρίες,πολλές φορές μετατρέπουν το σέξ σε ένα καταναλωτικό υποκατάστατο, κάτι σαν shopping therapy δηλαδή.Αυτό με τη σειρά του λειτουργεί αρνητικά στην ποιότητα, διάρκεια και τελικά επάρκεια της ηδονής που απολαμβάνουμε.Έτσι ενώ θα περίμενε κανείς να ζούμε σε έναν ερωτικό (ηδονικά) παράδεισο όλα δείχνουν ότι πετυχαίνουμε κάτι λιγότερο, ίσως και πολύ λιγότερο,απο αυτό.Κοινωνικοί,ψυχολογικοί και οργανικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν σε αυτή την ηδονική "παρακμή" όμως και αυτή με την σειρά της επιδεινώνει τους παραπάνω παράγοντες.
Το ευρηματικό (αυθόρμητο) φλέρτ,ο ερωτικός λόγος τείνουν προς εξαφάνιση λόγο μιας διάθεσης απλοποίησης εώς και υπεραπλούστευσης της σύνθετα φορτισμένης ζωής μας.Τόσο το φλέρτ όσο και ο ερωτικό λόγος καταχωρήθηκαν μέσα μας σαν παλαιομοδίτικα τελετουργικά που εν ονόματι της εξέλιξης μας θα έπρεπε να τα ξεπεράσουμε.Αυτές οι απουσίες κάνουν φτωχότερα τόσο το foreplay (προκαταρκτικά) όσο και το afterplay (οτι ακολουθεί τον οργασμό) που αρθροιζόμενα με τον οργασμό συνθέτουν την ερωτική απόλαυση.Με άλλα λόγια η "παλαιομοδίτικη" ερωτοτροπία δεν είναι εν τέλει μια τυπικότητα,μια περιττή τελετουργία,αλλά έχει ουσιαστική συμμετοχή στην ευρύτερη ερωτική ικανοποίηση μας και μέσω αυτής στην ψυχοσυναισθηματική μας ολοκλήρωση.
Σε προηγούμενα κείμενα μου έχω αναφερθεί αναλυτικά στις διάφορες φάσεις του σεξουαλικού κύκλου.Υπενθυμίζω λοιπόν ότι σύμφωνα με το μοντέλο των Master & Johnson και την τροποποίηση που δέχτηκε απ την H.Kaplan,διακρίνονται 4 στάδια σωματικών και ψυχικών μεταβολών κατα την διάρκεια της σεξουαλικής συνεύρεσης.Αυτά είναι : 1) η επιθυμία, 2)η διέγερση,3)ο οργασμός και 4)η χαλάρωση.Άν θυμηθούμε και την γραφική παράσταση που αποτυπώνει την εξέλιξη των φάσεων αυτών,αυτό που παρατηρούμε είναι ότι απ την φάση της επιθυμίας εώς και τον οργασμό έχουμε μια καμπύλη με ανοδική κατεύθυνση που αντιστοιχεί σε μια αυξανόμενη σεξουαλική ένταση.Πιο απλά το ζευγάρι μοιάζει να ανεβαίνει σε μια σκάλα ηδονής που κάθε σκαλοπάτι της είναι πιο ηδονογόνο σε σχέση με το προηγούμενο.Η μετάβαση της διέγερσης στον οργασμό γίνεται μέσα απο μια ενδιάμεση φάση ,την φάση του plateau ή οροπεδίου.Μετά το plateau,στο μέν άντρα έχουμε μια απότομη ηδονική κορύφωση που αντιστοιχεί στον οργασμό ενώ στην γυναίκα ο οργασμός μπορεί να πάρει περισσότερες μορφές είτε απο μικρές διακυμάνσεις πάνω απ το plateau είτε με μια κορύφωση ανάλογη με αυτήν του άντρα και φυσικά και με περισσότερες της μια κορυφώσεις (πολυοργασμικότητα). Για να το συνδέσω με το παράδειγμα της σκάλας στο οποίο αναφέρθηκα πρίν,μοιάζει σε κάποιο σημείο καθώς ανεβαίνουν την σκάλα ηδονής να φτάνουν και οι δυο σε έναν υψηλό όροφο (plateau).Απο εκεί και πέρα ο άντρας συνεχίζει να ανεβαίνει πιο ψηλά με άλλη σκάλα ενώ η γυναίκα είτε ακολουθεί μια ανάλογη σκάλα με αυτήν του άντρα,είτε ανεβοκατεβαίνει σε "μικρότερα" υψώματα που διαθέτει ο όροφος εκείνος ή και συνεχίζει να ανεβαίνει σε όλο και περισσότερες σκάλες και άρα σε υψηλότερους ορόφους.Δεν χρειάζεται να τυποποιήσουμε τον οργασμό στην γυναίκα αφου είναι κάτι που μπορεί να εξελίσσεται διαφορετικά είτε απο γυναίκα σε γυναίκα,είτε και στην ίδια γυναίκα στις διάφορες συνεύρεσεις της.Πρακτικά όποια πορεία κι αν "επιλέξει" ο οργανισμός της μετά το plateau,όποια σκάλα και αν συνεχίσει να ανεβαίνει είτε σωματικά είτε ψυχικά,είναι οργασμός.Το μόνο που αρκεί είναι να "επιτραπεί" στον οργανισμό της να κάνει ελεύθερα την επιλογή του.Μετά τον οργασμό ακολουθεί μια τσουλήθρα,πιο απότομη για τον άντρα ή λιγότερο απότομη για την γυναίκα (με περισσότερα ενδιάμεσα επίπεδα) και έτσι η σεξουαλική ένταση κατεβαίνει προς το σημείο απ το οποίο ξεκίνησε.Αυτή είναι η φάση της χαλάρωσης.Το ότι μειώνεται η σεξουαλική ένταση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τελιώνει η ερωτική αλληλεπίδραση ή ότι δεν είναι δυνατόν να ακολουθήσει κι άλλος ή κι άλλοι σεξουαλικοί κύκλοι.
Η διέγερση,το ανέβασμα δηλαδή στην σκάλα που οδηγεί στο plateau,είναι αποτέλεσμα του σεξουαλικού/ερωτικού ερεθισμού που δέχεται το άτομο σε συνδυασμό με την αναστολή των παραγόντων εκείνων που θα τον οδηγούσαν σε "λαχάνιασμα" και διακοπή ή αναβολή της ηδονικής ανύψωσης του.Για παράδειγμα ,το στρές δρά ανασταλτικά στην σεξουαλική διέγερση.Το φλέρτ,ο ερωτικός λόγος και το επακόλουθο foreplay λειτουργούν ευνοϊκά στην διέγερση αφού εμπλουτίζουν με περισσότερα ερεθίσματα την ερωτική αλληλεπίδραση ενώ ταυτόχρονα παράγουν και ένα κλίμα όπου το στρές ελαχιστοποιείται.Αυτή η βιωματική ερωτική προετοιμασία είναι σημαντική και για τους δυο αφού διασφαλίζει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για το ανέβασμα στη σκάλα της απόλαυσης.Αυτός που φλερτάρει,αυτός που αρθρώνει τον ερωτικό λόγο έχει γεμίσει πρώτα ο ίδιος απ την παρουσία της γυναίκας που τον ενδιαφέρει και δεν κάνει τίποτα άλλο απ το να εξωτερικεύει και να αναπαράγει αυτό του το "γέμισμα".Η εξωτερίκευση αυτής της εσωτερικής πληρότητας (με λέξεις και με πράξεις) προσφέρει στο θηλυκό μια μεγαλύτερη ποικιλία ερεθισμάτων ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος αναπαράγοντας αυτό που ήδη βιώνει μέσα του,αυξάνει και την δική του διεγερσιμότητα.
Το αυθόρμητο φλέρτ λοιπόν,ο εμπνευσμένος ερωτικός λόγος δεν είναι ούτε τεχνικές αλλά ούτε και φαινόμενα μονής κατεύθυνσης απο έναν αποστολέα προς έναν παραλήπτη.Αυτός που φλερτάρει έχει εμποτισθεί,θαμπωθεί,μαγευτεί απ το αντικείμενο του πόθου του.Βρίσκεται σε μια άλλη διάσταση συνειδητότητας όπου το κέντρο του κόσμου,η ύψιστη και μοναδική ομορφιά είναι η γυναίκα που τον γοήτευσε.Αυτήν την διάσταση αναπαριστά με το φλέρτ, αυτήν την διάσταση περιγράφει με τον ερωτικό λόγο προσκαλώντας το άτομο που ποθεί επίσης σε αυτήν τη διάσταση.Αυτή είναι η γλυκιά μέθη του έρωτα.Είναι εκείνη η διάσταση συνειδητότητας όπου η σημαντικότερη,σπουδαιότερη και μοναδική ύπαρξη στον κόσμο είναι το ερωτικό σου ταίρι.Όλα τα άλλα που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν κατασταλτικά ή διασπαστικά στο ανέβασμα στην σκάλα της ηδονής μοιάζουν ασήμαντα ή και εξαφανίζονται εντελώς.Οι κινήσεις αφιέρωσης,τα λόγια αφιέρωσης είναι το όχημα που μπορεί να οδηγήσει προς αυτήν ,την παράλληλη διάσταση.Σε έναν κόσμο όπου οι συνθήκες είναι οι ιδανικότερες για να ξεδιπλωθεί η ηδονή και να τυλίξει και τους δυο.Η παραμικρή σωματική επαφή,η κάθε επαφή απ το πρώτο άγγιγμα των χεριών,το πρώτο χάδι,το φιλί εώς και την ολοκλήρωση γίνονται πηγές άπλετης ευχαρίστησης ακριβώς γιατί κάθε σημείο του κορμιού της ανήκει στο απόλυτα ομορφότερο πλάσμα της διάστασης εκείνης.Το ερωτικό νέκταρ αναβλύζει απο κάθε κύτταρο αυτού του πλάσματος και όσο το πίνεις τόσο πιο πολύ μεθάς.Αυτό που άλλοτε εσύ,και που τώρα οι άλλοι κυνηγούν να βρούν μέσα στο πλήθος και την ποσότητα,βρίσκεται εκείνη τη στιγμή στην αγκαλιά σου και η εμπειρία αυτή δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο.Ακριβώς επειδή γίνεται πρότυπο στον ορίζοντα σου,το μονογαμικό σχήμα παύει να μοιάζει με φυλακή και γίνεται λύτρωση,γίνεται ένας παράδεισος.Αυτή η κατάσταση έκστασης δίνει στην οργασμική εμπειρία άλλη ένταση,άλλη ποιότητα,άλλη διάρκεια και τελικά άλλη προοπτική.
Παρότι στη βιοχημεία του έρωτα εμπλέκονται πολλές ουσίες (ορμόνες,νευροδιαβιβαστές κλπ) μια νευρο-ορμόνη μαγνητίζει ιδιαίτερα το ερευνητικό ενδιαφέρον.Πρόκειται για την ωκυτοκίνη,στην οποία έχω ξαναναφερθεί και σε προηγούμενα κείμενα.Η ωκυτοκίνη είναι ένα πεπτίδιο (μια μικρή πρωτεϊνη δηλαδή) που αποτελείται απο 9 αμινοξέα και παράγεται κατα κύριο λόγο στον υποθάλαμο (στον υπεροπτικό και παρακοιλιακό πυρήνα του).Απ τον υποθάλαμο φεύγει και αποθηκεύεται στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης (νευρουπόφυση) και μέσω των αγγείων που υπάρχουν εκεί απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος.Έτσι φτάνει και επιδρά σε περιφερικούς ιστούς.Η έρευνα υποστηρίζει ότι ένα μέρος της ωκυτοκίνης δεν απελευθερώνεται στο αίμα αλλά μέσω νευρωνικών διασυνδέσεων πηγαίνει σε επιδρά σε άλλα κέντρα του εγκεφάλου που διαθέτουν ειδικούς υποδοχείς γι αυτήν.(Για τους πιο ειδικούς αναφέρω ότι η ωκυτοκίνη δεν μπορεί να διέλθει απ τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και έτσι δεν μπορεί να φτάσει/επιστρέψει στο κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω της αιματικής κυκλοφορίας). Έτσι λοιπόν η ορμόνη αυτή έχει μια περιφερική δράση που την ασκεί μέσω της κυκλοφορίας της στο αίμα και μια κεντρική δράση που την ασκεί μέσω της κυκλοφορίας της στους νευρώνες του εγκεφάλου.Εκτός βέβαια απ τον υποθάλαμο,ωκυτοκίνη βρέθηκε να παράγεται και σε άλλες θέσεις όπως το ωχρό σωμάτιο και τον πλακούντα στη γυναίκα ή τα κύτταρα του Leydig στον όρχη του άντρα).
Άν προσπαθούσαμε να συνοψίσουμε την δράση της ωκυτοκίνης στην περιφέρεια θα λέγαμε ότι προκαλεί κυρίως μυϊκές συσπάσεις.Έτσι έχει πολύ μεγάλη σημασία στον τοκετό καθώς εντείνει τις μυικές συσπάσεις στην μήτρα και τον τράχηλο ή συστολές όπως έχουμε συνηθίσει να τις αποκαλούμε.Απο εκεί πήρε και το όνομα της καθώς ωκύς σημαίνει ταχύς και η κατάληξη -τοκίνη προέρχεται απ την λέξη τοκετός.Με παρόμοια δράση πάνω σε μυοεπιθηλιακά κύτταρα του μαστού,προάγει την γαλακτοφορία στη γυναίκα κατα την περίοδο του θηλασμού.Όμως και το σωματικό σκέλος του οργασμού σχετίζεται με μυϊκές συσπάσεις (τόσο στις γεννητικές δομές όσο και στο πυελικό έδαφος) φαίνεται η ωκυτοκίνη να διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο κατα την διάρκεια της διέγερσης και του οργασμού ενώ αναφέρονται και μελέτες που διαπίστωσαν αυξήσεις των επιπέδων ωκυτοκίνης του αίματος κατα την διάρκεια των φάσεων αυτών.
Εξίσου θεαματική είναι και η κεντρική δράση της ωκυτοκίνης σε ότι αφορά το αποτέλεσμα που έχει στην συμπεριφορά.Υποστηρίζεται ότι γενικά ευνοεί το δέσιμο ανάμεσα στους ανθρώπους είτε αυτό είναι ερωτικό,είτε κοινωνικό και κυρίως τον μητρικό δεσμό της μάνας προς το παιδί της.Σε περιορισμένες μελέτες βρέθηκε ότι ζευγάρια που είχαν μακροχρόνιες και δυνατές σχέσεις είχαν υψηλότερα επίπεδα ωκυτοκίνης σε σχέση με ζευγάρια με πιο περιστασιακές και χαλαρές σχέσεις.Υποστηρίζεται το ίδιο και για σχέσεις με έντονο το στοιχείο του ρομαντισμού όπου η ωκυτοκίνη φαίνεται να μειώνει και τα επίπεδα του στρές.Παρότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη υπάρχουν ερευνητικά ευρήματα που συνδέεουν την ωκυτοκίνη με δεσμούς εμπιστοσύνης,σύσφιξη σχέσεων και ελάττωση του κοινωνικού άγχους. Κάποιοι μάλιστα την βάφτισαν και σαν ορμόνη της αγάπης.
Σε καμμιά περίπτωση δεν θα ήθελα να εννοηθεί ότι η ωκυτοκίνη ή κάποιο άλλο μόριο ή μόρια είναι αυτό που αποκαλώ ερωτικό νέκταρ.Ωστόσο η ωκυτοκίνη δίνει και μια πιο απτή, πιο αντικειμενική γεφύρωση που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στο έντονο ερωτικό συναίσθημα και την ερωτική ηδονή.Κάνοντας λοιπόν λογοπαίγνιο θα μπορούσε να πεί κανείς ότι ο ρομαντισμός και το συναίσθημα έχουν και ουσία (πείτε την ωκυτοκίνη :-P) αλλά και παρουσία (εύοδωση και εμπλουτισμός της ερωτικής εμπειρίας).Ο ερωτικός λόγος και η συμπεριφορά του φλέρτ δεν είναι τελικά κάτι τόσο επιπόλαιο ή επιφανειακό αλλά παράγεται απο μια ευρύτερη κατάσταση η οποία διαρρέει όλο μας το σώμα και τελικά όλο μας το είναι.Αυτή η ευρύτερη και η ενδότερη κατάσταση του οργανισμού μας είναι που δίνει άλλη διάσταση στην ερωτική συνύπαρξη και απογειώνει αυτόν/αυτούς που την υφίστανται.Δεν υπάρχουν συνταγές λοιπόν,δεν χρειάζεται να παπαγαλίσουμε ατάκες ή να κοπιάρουμε κινήσεις φλέρτ απο άλλους. Αυτό που χρειάζεται είναι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πλημμυρίσει απο συναίσθημα. Συνέπεια αυτού του ερωτικού ξεχειλίσματος είναι η αυθόρμητη διαρροή ερωτικού λόγου απ το στόμα μας και φλέρτ/ερωτικών κινήσεων αφιέρωσης απ το σώμα μας.
Το ερωτικό νέκταρ είναι ότι μπορεί να συνδέσει δυο ανθρώπους κατ'αυτόν τον τρόπο. Πίσω απο αυτό το "ότι" κρύβονται πολλοί παράγοντες (βιολογικοί και ψυχολογιικοί) για τους οποίους έχουν διατυπωθεί πολλές υποθέσεις αλλά στο μεγαλύτερο τμήμα τους είναι αδιευκρίνιστοι.Με άλλα λόγια το ερωτικό νέκταρ δεν είναι δεδομένο σε κάθε ζευγάρωμα ούτε παράγεται κατόπιν προγραμματισμένης απόφασης μας.Έτσι λοιπόν η αδιάκριτη εναλλαγή συντρόφων δεν θα πρέπει να πιστώνεται στο ερωτικό νέκταρ αλλά σε κάτι άλλο που μπορεί να είναι κάτι σαν σφηνάκι και που ενίοτε αποδεικνύεται και "μπόμπα".Βασικότερη παράμετρος είναι η συναισθηματική απελευθέρωση του ατόμου και απο εκεί και πέρα το ταίρι εκείνο που θα τον πλημμυρίσει ερωτικά ώστε να απολαύσουν μαζί την γλυκιά μέθη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου